Liever geen christen voor Israël … Op zoek naar het radicale midden

De stichting met de gelijknamige naam in Nijkerk verkeert momenteel in zwaar weer. Donaties, gegeven door goedbedoelende mensen die menen daarmee een noodlijdend deel van de Joodse bevolking van Israël te steunen, zijn – zo blijkt uit onderzoek waar onder meer aan meegewerkt is door het Nederlands Dagblad, een christelijke krant met vermoedelijk veel pro-Israël abonnees – op de verkeerde plek terechtgekomen. Zelfs als deze op basis van oeroude teksten uit de Bijbel er heel erg van overtuigd is dat de staat Israël Gods werk is en dat heel Judea en Samaria aan de Joden toebehoort, zal de gemiddelde donateur van Christenen voor Israël niet met opzet willen meewerken aan het bevorderen van geweld. En ik ben ervan overtuigd dat ook de organisatie Christenen voor Israël daar niet op uit is. Hoewel ik weinig heil zie in hun theologische visie die onvermijdelijk moet leiden tot marchanderen met het recht en tot een eenzijdig gekleurde kijk op de realiteit, ga ik uit van de integriteit en goede intenties van zowel de talrijke donateurs van Christenen voor Israël als van de organisatie zelf. Ik verwacht dan ook dat men in Nijkerk deze kwestie tot op de bodem zal uitzoeken en waar nodig radicale stappen zal zetten om herhaling te voorkomen.

Intussen confronteert deze kwestie mij voor de zoveelste keer met de vraag hoe ik zelf laveer in mijn (s)preken en handelen inzake – zeg maar kort en ongenuanceerd – ‘Israël en de Palestijnen’. Daarbij ben ik er steeds meer van overtuigd, dat ik vooral spaarzaam moet zijn met het ontlenen van standpunten en argumenten aan de Heilige Boeken. Ik ben liever geen ‘christen voor Israël’, noch ‘christen voor Gaza’, of voor Oekraïne, een Verenigd Europa, het klimaat, de vluchtelingen of welk ander doel dan ook. Ik voel vanuit mijn geloofsovertuiging sterk het appel om me in te zetten voor vrede en recht, maar ik bemerk bij mezelf steeds meer reserve om me te associëren met organisaties, partijen en lobbygroepen die al te nadrukkelijk met die C naar buiten treden, hetzij naar links hetzij naar rechts en nooit door twijfel overmand lijken aangaande de juistheid van hun opvattingen. Net als Natascha van Weezel in haar boek ‘Hoe houd je je hart zacht?’ ervaar ik steeds meer de behoefte om in het ‘radicale midden’ mijn plek te zoeken. Daar waar het enige criterium de vraag is, of mensen elkaar nog als mensen willen blijven zien. Of we nog empathie toelaten in ons spreken en oordelen over elkaar, met erkenning van het feit dat de overgrote meerderheid van alle betrokkenen in alle grote wereldproblemen het hartgrondig anders wenst, en dat we in wezen allemaal verliezers zijn.