Ik heb er op dit ogenblik al vier kerstbijeenkomsten op zitten. Het begon afgelopen zondag met een mooi kerstconcert van een van de talloze gemengde koren die ons land nog altijd telt. Het zou aardig zijn om eens in kaart te brengen hoeveel Nederlanders zingen in koorverband als hobby hebben. “Böse Menschen haben keine Lieder” schijnt Luther ooit beweerd te hebben. Als dat waar is, bestaat ons land volgens mij beslist uit een heel groot aantal Gutmenschen. Intussen heb ik ook al een tweede concert bijgewoond, waarin koor en publiek elkaar bijna overtroffen in zingend enthousiasme. Bovendien gisteren samen met mijn rooms-katholieke collega meegewerkt aan de jaarlijkse kerstviering van een regionale Katholieke Ouderenbond, en aangezeten aan het kerstdiner van de vrijwilligers van het hospice waar ik regelmatig binnenloop. Bij alle gelegenheden heeft het oeroude kerstverhaal geklonken, gelezen, naverteld, be-mediteerd, bezongen. Over het keiharde systeem, gerepresenteerd door keizer Augustus en landvoogd Quirinius, en over de kwetsbare individuen die altijd weer het slachtoffer van dat systeem zijn. En over een Andere Macht, die van de liefde, de kwetsbaarheid, de trouw, de hoop, de verwondering en de nederigheid, die we vinden in het Kind in de kribbe, in Maria en Jozef, in de herders, in de engelenzang.
Afgelopen week liet staatssecretaris Harbers nog maar eens weten dat de familie Tamrazyan niet kan rekenen op een positieve actie van zijn kant. Eerlijk gezegd had ik dat ook nooit verwacht. Mijn hoop is dat er in de achterkamertjes van het Binnenhof geknokt wordt voor een generaal pardon voor alle vierhonderd hier geboren of getogen kinderen, die er niets aan kunnen doen dat ze zijn waar ze zijn en van wie je niet anders kunt verwachten dan dat ze verlangen, hier te blijven waar ze ingeburgerd zijn. Mijn hoop is gevestigd op al die politieke kopstukken in de Tweede Kamer, in regering en oppositie, die het met elkaar mogelijk kunnen maken dat hier genade en recht samengaan. En ik kan het niet laten om me af te vragen, hoeveel van die volksvertegenwoordigers net als ik in deze weken meerdere kerstvieringen bijwonen. En of ze dan niet, misschien tegen wil en dank, in gedachten verbinding leggen tussen Jozef en Maria en hun kind, voor wie geen plaats was, en die vierhonderd kinderen van nu, inclusief Maxim en Denis Andropov, die in Kiev nog altijd hopen dat ze terug mogen keren. En ik kan het niet laten om me af te vragen of Harbers en al die anderen met een gerust geweten hun kerstreces ingaan. En ik kan het niet laten om vurig te hopen van niet!
