In 1948 is, mede door de grote inspanningen van de Nederlandse theoloog Willem Adolf Visser ’t Hooft, in Geneve de Wereldraad van Kerken opgericht. Na twee wereldoorlogen waarin ontelbaren een ellendige dood stierven, is met grote inzet gewerkt aan een platform waarop vertegenwoordigers van diverse christelijke kerkgenootschappen uit de gehele wereld elkaar in de ogen konden kijken, samen konden spreken over wereldproblemen en de heilzame rol die christenen – van welke traditie dan ook - daarin zouden kunnen spelen vanuit hun gezamenlijk geloof. Eenmaal per acht jaar komen vanuit de hele wereld mensen samen op de zogenoemde Assemblee, om zich – hoe onderling verschillend dan ook – gezamenlijk te buigen over grote thema’s in de wereldsamenleving.
Intussen is ‘oecumene’ allang geen nieuwswaardig thema meer en ik gok erop dat ‘Karlsruhe’, de 11e Assemblee sinds de oprichting, die afgelopen zomer plaatshad, in ons land aan de overgrote meerderheid van de bevolking, de Nederlandse kerkganger incluis, goeddeels onopgemerkt voorbij gegaan is. Laat staan dat men kennis heeft genomen van de slotverklaring.
En hoewel ik weet dat verklaringen vaak onderin de la belanden, heb ik er vertrouwen in, dat de 4000 kerkelijke vertegenwoordigers van ruim 300 kerkgenootschappen uit alle landen onder de zon die in Karlsruhe bijeenwaren, hun uiterste best zullen doen om de essentie van al dat overleg terug te brengen naar de basis: de lokale geloofsgemeenschappen. Waar vandaag de dag politieke leiders met stalen gezichten de meest aperte leugens ten berde brengen, doe ik graag het mijne om ‘de declaratie van Karlsruhe’ te verspreiden, als een signaal dat er gelukkig nog talloze mensen zijn die het beste voor de wereld nastreven. Hieronder daarom een paar passages uit de slotverklaring:
".... De Wereldraad van Kerken is zich sterk bewust van alle manifestaties van kwaad en lijden in onze wereld, zoals oorlog, ziekte, hongersnood. Daarnaast worden we geconfronteerd met rampen die rechtstreeks voortvloeien uit een onverantwoorde en verbroken relatie met de schepping, wat heeft geleid tot ecologisch onrecht en de klimaatcrisis. Naarmate de klimaatcrisis verergert, neemt ook het lijden van arme en gemarginaliseerde mensen toe.
Toch kunnen we als kerken van de Wereldraad niet anders dan hoopvol verdergaan op onze pelgrimage. Want de uitnodiging van Christus Hem te volgen blijft van kracht. Zijn liefde beweegt de wereld tot verzoening en eenheid. Verzoening is een beweging naar God en naar elkaar toe. Dat veronderstelt een bereidheid om naar God en naar elkaar te luisteren. Het is een bekering van het hart waarbij we erkennen dat de schepping en wij van elkaar afhankelijk zijn.
We belijden dat wij vaak tekort zijn geschoten en ons soms in tegengestelde richting bewegen. We belijden ook dat we de transformerende kracht van Christus’ liefde nodig hebben om te komen tot een wereld die waarlijk verzoend en verenigd is. Christenen, en de structuren die we hebben opgebouwd, zijn medeplichtig geweest aan het misbruik van anderen. In het licht van oorlog, ongelijkheid en zonden tegen de schepping van vandaag roept de liefde van Christus ons allen op tot berouw, verzoening en gerechtigheid.
Te midden van al onze verscheidenheid hebben we tijdens onze assemblee opnieuw geleerd dat we onze pelgrimstocht van gerechtigheid, verzoening en eenheid gezamenlijk moeten ondernemen... De liefde van Christus zal ons allen ondersteunen in de opdracht om iedereen te omarmen en alle vormen van uitsluiting te overwinnen.
We hebben van deze liefde geproefd toen we met 352 kerken en vele oecumenische partners samenkwamen uit alle regio’s in de wereld om eenheid te zoeken te midden van onze verscheidenheid. Samen hebben we geluisterd naar de stemmen die in de wereld vaak worden gemarginaliseerd: die van vrouwen, jongeren, mensen met een handicap, inheemse volkeren.
We verlangen naar een nog bredere beweging, naar de verzoening en eenheid van de hele mensheid en zelfs van de gehele kosmos...In onze assemblee hebben we veel woorden gebruikt, maar daaruit hebben we een nieuw voornemen gevormd. Nu vragen we Gods hulp om onze beloften in daden om te zetten. We verplichten onszelf om samen te werken met alle mensen van goede wil.
(Voor de complete tekst, kijk op www.raadvankerken.nl/nieuws/2022/09/slotverklaring_11eassemblee)
I