Gaan wij in onze zorginstellingen wel goed met ouderen om? Vooral met diegenen onder hen die getroffen zijn door een vorm van dementie? Een ziekte die volgens statistieken in de komende decennia explosief gaat toenemen onder ons. Kent u Teun Toebes? Ik tot voor enige tijd geleden niet, maar intussen heb ik het idee dat ik zijn buiten-en binnenkant kan beschrijven. Teun Toebes, verpleegkundige, Brabander, stoer, gay, een mooie bos krulhaar, gezegend met humor, een hoog sociaal IQ en een royale dosis natuurlijke charme, heeft bekendheid verworven door zijn inzet voor mensen met dementie. Een inzet die ik het best kan samenvatten met: gewoon samen mens zijn. Een en ander intussen neergelegd in een prachtig boek, een ervaringsrelaas van meer dan een jaar wonen in een zorgcentrum, op een kamertje tussen dementerende medebewoners. Hij zat er aan tafel bij de gezamenlijke maaltijden, deed mee aan allerlei groepsactiviteiten, en knoopte intense contacten met de individuele bewoners aan. Met daarbij de focus op alles wat deze mensen, in en ondanks deze afschuwelijke en slopende ziekte, blijvend mooi en waardig medemens maakt. Onlangs ging de documentaire Human Forever het land in, waarin Toebes, gefilmd door Jonathan de Jong, zorginstellingen bezoekt buiten Nederland: in Scandinavië, in Zuid-Afrika, in Zuid-Korea, in België, in Moldavië, in Duitsland. Overal treft hij – soms ondanks zeer gebrekkige materiële omstandigheden – mooie voorbeelden van medemenselijkheid, van creativiteit in het omgaan met elkaar, van inventieve ideeën over de inrichting van de verpleeginstelling, van zorg die verder gaat dan ‘maken dat ze rustig blijven’. Vernieuwende ideeën waarbij de rode draad is dat het er niet om gaat, of we alle risico’s afdekken, maar dat er ruimte blijft om, ook als mens met dementie, zoveel mogelijk deel te mogen uitmaken van het ‘normale’ leven en daarin te vieren wat er te vieren is. Ik vond het mooi om te zien, dat vorige week bij de vertoning van deze docu de filmzaal van ’De Fransche School’ tot de nok gevuld was met personeel en vrijwilligers uit de verpleeginstellingen in mijn stad. Hun reacties doen me hopen dat verpleeghuizen niet per se het voorportaal van de hel hoeven te zijn.
Comentários