Bij een opleiding, of een andere baan, hoort doorgaans dat we een nieuwe taal, nieuwe woorden en begrippen moeten leren. Zodra je daar vertrouwd mee raakt, krijg je greep op die nieuwe werkelijkheid. Zelf heb ik dat heel sterk ondervonden toen ik – op mijn 46e –geestelijk verzorger bij de krijgsmacht werd. De context waarin ik belandde – om te beginnen drie maanden in opleiding aan de KMA in Breda - was voor mij tot dan toe volstrekt onbekend terrein. Het bleek een wereld met tal van tradities en codes, een geheel eigen humor en een unieke eigen taal. Behalve rangen leren onderscheiden en het opvolgen van (exercitie-)bevelen, het dienstwapen uiteen nemen, schoonmaken en zelfs leren hanteren, was een van de grootste uitdagingen voor mij wel om de betekenis van een onuitputtelijke hoeveelheid meer of minder serieuze afkortingen onder de knie te krijgen: liboza, GVT, DT, helapidaka, nukubu, hepla, rotota, en nog veel meer. Naarmate ik die taal leerde spreken en verstaan, voelde ik me meer en meer thuis. Eenmaal op de hoogte van de betekenissen, schiepen al die woorden, inclusief de bizarre afkortingen, voor mij orde in deze bijzondere, veelkleurige organisatie.
In een wereld waarin politieke leiders met stalen gezichten staalharde leugens durven te verkopen of glimlachend de feiten naar hun hand zetten, waarin we bedolven worden onder onzinnige reclame en een dagelijks overdosis aan nutteloze en zouteloze berichten, lijken woorden vooral desoriëntatie, verwarring, wantrouwen en duisternis te zaaien.
Al vooruit mijmerend over de kerstpreken treft me ineens wat in de proloog van het evangelie naar Johannes, - een kerstpreek zonder stalletje, os en ezel -, over het woord gezegd wordt. Dat het bij God was, sterker nog: dat het goddelijk was, en dat het daad geworden is en licht en leven brengt. Als er iets kenmerkend voor dit goddelijk woord is, dan wel dat het rijk aan inhoud is, waarde kent en waarheid spreekt. Dus geen toedekkende, leugenachtig, ophitsende of opportunistische praatjes, al dan niet met Godtalk opgewaardeerd. Nee, dit woord is raak, het ontmaskert, inspireert, troost, brengt in beweging.
Het is mijn gewichtige, maar dankbare taak, en die van mijn talrijke collega- ‘dienaren van het woord’, om dat ook de komende kerst – en alle dagen daarna - in integere eenvoud voor het voetlicht te brengen. Ik zie er tegenop en zie ernaar uit.
