Gistermorgen een kleine, maar bijzondere excursie gehad met mijn driejarige kleinzoon. In mijn buurdorp Beesd woont Truus, een ondernemende dame op leeftijd die samen met haar inmiddels overleden man een enorme collectie kerststallen heeft verzameld, afkomstig uit de gehele wereld. Daarnaast maakten haar man en zij ze ook zelf. Ze vertelde tijdens de rondleiding dat er internationale workshops gehouden worden, waar stallenbouwers van over heel de wereld elkaar de tips en tricks leren. Kerststallen, zo werd duidelijk, zijn een fenomeen in tal van landen en culturen op alle continenten. En allemaal krijgen ze de sfeer mee van hun eigen cultuur. Op mijn werkkamer staat al jaren een heel klein kerststalletje van olijfhout. Ik bracht het mee uit Jeruzalem, uit Al Quds, als ik het op z’n Arabisch zeg, want ik kocht het in Oost-Jeruzalem, het Arabische deel van de stad. Door de Palestijnse ontwerper van dit stalletje is tussen Maria, Jozef en het kind en de drie wijzen die op weg naar Bethlehem zijn, een muur geplaatst. Verboden toegang, jullie horen hier niet, is de boodschap. Een boodschap die je tegenwoordig helaas ook onbeschaamd kunt horen uitspreken door extreemrechtse politici in de Knesset. Mijn stalletje krijgt binnenkort een plekje op de kerststallententoonstelling (lekker Wordfeud woordje!) in de Sint Pieterskerk in Tricht. Het is eigenlijk een beetje een wanklank tussen al die andere kerstgroepen, waar alles en iedereen harmonisch verbonden is. Maar los van alle discussies over wie de hoofdschuldige in het Israëlisch-Palestijnse conflict is (ik zou zeggen: de koloniale machten van Europa en de Nazi’s), komt dit stalletje er te staan als symbool van de hartverscheurende realiteit van twee nauw verwante volken die elkaar zoveel pijn doen. Het kleurt al heel veel jaren mijn beeld van Bethlehem en knaagt altijd aan mijn kerstsfeer!
P.S. Kersttallententoonstelling, Sint Pieterskerk, Tricht, vanaf 20 december t/m Driekoningen, open op dinsdagmorgen, woensdagmorgen, donderdagmiddag en vrijdagmiddag.
