In onze diensten in de Nederlandse interkerkelijke gemeenschap hier in Guardamar besteden we vier weken lang aandacht aan het bijbelboekje Ruth. Een pareltje van vertelkunst, zonder gewelddadigheden, zonder omstreden acties van God of mensen, zonder onbegrijpelijke en ongelofelijke episoden. In de synagoge wordt Ruth gelezen tijdens ‘Sjavoe’ot’ , vanouds een oogstfeest, maar vooral wordt de Thora (lees: wegwijzer, leefregel) als Godsgeschenk op aarde gevierd. Anders gezegd: dat er ethische regels zijn die ons ingewikkelde leven en samenleven reguleren, die richting aangeven voor ons handelen, de menselijkheid bewaken en paaltjes slaan waar de grenzen liggen.
In het boek Ruth is dat toegespitst op de positie van de meest sociaal kwetsbaren van die tijd, de weduwe en de vreemdeling. Allerlei wetgeving in de Thora voorkomt, dat dezen in het oude Israël zijn overgeleverd aan willekeur, uitbuiting en minachting. De Bethlehemse boer Boaz ontpopt zich als iemand die deze wetten oprecht en genereus gestalte geeft en zodoende brengt hij veel goeds te weeg in het leven van sociaal kwetsbare mensen.
Het is verleidelijk om meteen over te springen naar het hedendaagse Israël en te wijzen op de tweederangs positie van de niet-joodse – lees Arabische – bevolking. Om van de Palestijnen op de westelijke Jordaanoever onder de willekeur van de Israëlische militaire bezetting maar te zwijgen. Gisteravond keken we met een groepje mensen naar “The Lemon Tree”, een mooie film van de Israëlische regisseur Eran Riklis over een gefingeerde, maar voorstelbare situatie die ontstaat, wanneer een Israëlisch minister aan de rand van een Palestijnse citroenboomgaard komt te wonen en zijn veiligheid vereist, dat deze boomgaard verdwijnt. De eigenaresse, Salma, legt zich hier niet bij neer en vecht tot het uiterste voor haar recht. Daarbij vindt ze in de ministersvrouw een onverwachte bondgenote.
Zeker bekijken als u de kans hebt! Een subtiele aanklacht aan het adres van de harde en gewelddadige krachten die in onze wereld werkzaam zijn, waardoor ook aardige, goedbedoelende en welwillende mensen, ondanks zichzelf, vaak verstrikt raken in systemen, waarin het recht en de humaniteit ver te zoeken zijn. Aan Thora hebben we nog altijd veel behoefte, en niet alleen in het "heilige land”!